Trong các lễ hội truyền thống ở địa phương của đất nước mặt trời mọc, nghi lễ rước kiệu Mikoshi được xem là có màn rước kiệu hoành tráng. Kiệu càng to đẹp, lỗng lẫy thì mức độ quan trọng của lễ hội càng cao.
Tại buổi lễ sẽ có sự góp mặt bởi những nam và nữ thanh niên tình nguyện trai tráng đảm nhận, cùng với sự reo hò và bày tỏ lòng thành kính, ước nguyện đến thần linh của những người xung quanh.
Với những du khách lần đầu đến đây vào dịp lễ hội diễn ra sẽ không khỏi bất ngờ bởi bên cạnh độ hoành tráng thì cân nặng của chiếc kiệu cũng được nhiều người để mắt đến khi lên tới 500kg. Đây là một con số khổng lồ so với sức lực của những người khiêng kiệu. Dù một nhóm khiêng kiệu tập hợp toàn các thanh niên trai tráng, khoẻ mạnh, thì họ cũng phải rước kiệu đi cả một quãng đường dài. Chiếc kiệu nặng 500kg đã khiến họ phải hao tổn rất nhiều sức lực, trải qua nhiều năm, những dấu vết trên cơ thể họ khiến nhiều người phải kinh hãi, phong tục này cũng đã diễn ra xuyên suốt hằng năm và là phong tục phổ biến, gần gũi đối với người dân Nhật Bản.
1. Nguồn gốc của kiệu Mikoshi
Trong tiếng Nhật, từ “神輿” (Mikoshi) được ghép từ chữ “神” (thần) và chữ “輿”, tức là kiệu, để chỉ chiếc kiệu dành cho thần linh; hoặc cũng có thể viết là “御輿” với “御” được thêm vào để chỉ sự tôn kính.
Ngày xưa, kiệu được xem là phương tiện đi lại của giới quý tộc bởi được vận hành hoàn toàn bằng sức người. Cần phải có ít nhất từ 2 đến 4 người đặt những cán gỗ lên vai để khuân chiếc kiệu lên, đưa chủ nhân đến nơi mà họ mong muốn.
Trong Thần đạo Nhật Bản, người ta tin rằng vị thần của địa phương ngự trong đền thờ và chỉ có thể di chuyển bằng cách đặt họ trong một cấu trúc tương tự. Do đó, Mikoshi thường là một phiên bản thu nhỏ của ngôi đền.
Việc sử dụng kiệu để di chuyển thần linh bắt nguồn vào thế kỉ thứ 8, từ ngôi đền Usa Hachiman ở Kyushu. Họ đã dùng kiệu để di chuyển Hachiman (còn được biết đến với tên gọi là Bát Phiên Đại Bồ Tát/ Bát Phiên Thần – vị thần chiến tranh của đạo Shinto, người bảo vệ cho người Nhật và nước Nhật). Đến thế kỉ thứ 10, việc di chuyển thần linh bằng kiệu đã tở thành một thông lệ, xuất hiện tại nhiều lễ hội lớn, được duy trì và phát triển cho đến ngày nay.
2. Mikoshi trong các lễ hội Nhật Bản
Trong nhiều lễ hội được tổ chức ở đất nước mặt trời mọc ngày nay, thần linh sẽ được đặt ngay ngắn trong những ngôi miếu nhỏ với mái được chạm khắc phượng hoàng mạ vàng, phần thân trang trí bắt mắt, lộng lẫy. Ngôi miếu có hình dạng giống như một cái kiệu nhỏ, thường có hình chữ nhật, hình lục giác và đôi khi là hình bát giác; các góc sẽ được gắn vào các cọc dài để những người tình nguyện sẽ vác ngôi miếu trên vai, đưa vị thần linh thiêng đi bộ quanh những khu vực có người dân qua lại.
Mikoshi được mang vác trên vai của 20 hoặc 30 người tình nguyện, xuất hiện xuyên suốt trong các mùa lễ hội diễn ra hằng năm. Đặc biệt, một số lễ hội thậm chí còn có Mikoshi của trẻ em để giúp các cư dân nhí cũng cảm thấy được trở thành một phần của sự kiện văn hóa này.
Với những du khách lần đầu đến đây vào dịp lễ hội diễn ra sẽ không khỏi bất ngờ bởi bên cạnh độ hoành tráng thì cân nặng của chiếc kiệu cũng được nhiều người để mắt đến khi lên tới 500kg. Đây là một con số khổng lồ so với sức lực của những người khiêng kiệu. Dù một nhóm khiêng kiệu tập hợp toàn các thanh niên trai tráng, khoẻ mạnh, thì họ cũng phải rước kiệu đi cả một quãng đường dài. Chiếc kiệu nặng 500kg đã khiến họ phải hao tổn rất nhiều sức lực, trải qua nhiều năm, những dấu vết trên cơ thể họ khiến nhiều người phải kinh hãi.
Nhiều người nước ngoài đều thắc mắc rằng nhận trách nhiệm khiêng kiệu này thật sự quá ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, trái với suy nghĩ rằng đây là nhiệm vụ buộc phải làm, những thanh niên khiêng kiệu hoàn toàn không nề hà với trọng trách được giao. Với họ, được lựa chọn làm người khiêng kiệu trong các lễ hội truyền thống là niềm vinh dự và sự tự hào của họ, phong tục này cũng đã diễn ra xuyên suốt hằng năm và là phong tục phổ biến, gần gũi đối với người dân Nhật Bản.
Thông thường, hành trình di chuyển của Mikoshi không cố định, họ có thể đang đi theo một con đường thẳng, rồi đột ngột rẽ sang hướng khác. Việc di chuyển không theo một lộ trình định sẵn mà lại rất ngẫu hứng như vậy góp phần diễn tả tâm trạng thất thường, hay thay đổi của các vị thần trong quan niệm tín ngưỡng của người Nhật.
Đội vác kiệu sẽ liên tục hô vang những lời chúc tụng, động viên cho những người tham gia lễ hội, tiếng người cùng hòa với tiếng trống, tiếng nhạc nhộn nhịp tươi vui của buổi lễ. Thậm chí, trong nhiều lễ hội, những người khuân vác còn liên tục lắc lư, nhảy múa để vị thần đang ngồi trong kiệu có thể “vui vẻ’’ hòa cùng mùa lễ với người dân. Trong một lễ hội, có thể có sự xuất hiện của nhiều Mikoshi, đây cũng là lúc mà các vị thần có thể “giao lưu” với nhau.
