Không chỉ được biết đến là đất nước của cối xay gió và hoa tulip, Hà Lan còn nổi tiếng là xứ sở pho mát của thế giới. Tại đây, có hàng trăm loại pho mát màu trắng, vàng, hồng, cam, đỏ, lam, xám… Thưởng thức pho mát sẽ là một hành trình khám phá nét văn hóa ẩm thực lâu đời của xứ sở này.
Hà Lan – một quốc gia với những đồng cỏ mênh mông chuyên nuôi bò sữa để sản xuất sữa và các loại Pho mát (Phô mai). Dù rất gần các kinh đô ẩm thực của thế giới nhưng người Hà Lan chỉ đặc biệt yêu thích món pho mát. Sở hữu độ dẻo, mượt đáng nể, đồng thời mang đến cảm giác như đang tan ra trên đầu lưỡi, Pho mát Hà Lan được giới sành ăn xưng tụng như “Vua của các loại Pho mát”.
Pho mát Hà Lan không chỉ là món ăn, mà còn là nền tảng xây dựng nền kinh tế nước này. Nằm ở Tây Âu, thấp hơn mực nước biển, Hà Lan đang là nước đứng đầu thế giới về sản xuất Pho mát. Mỗi năm, người Hà Lan chỉ dùng 150.000.000 kg Pho mát trong khi bán tới 550.000.000 kg.
Pho mát Hà Lan đã xuất hiện từ những năm 400 trước Công nguyên. Nó có thể dùng trong bữa ăn hàng ngày như món khai vị, tráng miệng… Pho mát Hà Lan cung cấp rất nhiều dưỡng chất như canxi, protein, chất béo và là một món ăn bổ dưỡng, rất tốt cho sức khỏe.
Trong các loại Pho mát trên thế giới, Pho mát Hà Lan nổi tiếng nhất với hương vị đặc biệt thơm ngon, béo nhưng hoàn toàn không gây ngấy và khoảng thời gian lưu giữ rất lâu nhờ sáp phủ ngoài. Sữa bò là nguyên liệu chính để tạo nên những chiếc phô mai thơm ngon và được lựa chọn theo tiêu chuẩn nghiêm khắc.
Người Hà Lan rất chú trọng vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm nên sữa không những phải đầy đủ dưỡng chất mà còn phải thật sạch và an toàn để hương vị của phô mai không hỏng từ bên trong xuyên suốt quá trình sản xuất và lưu trữ. Sữa được ủ đến khi đông lại và tách nước hoàn toàn. Phần sữa đông sẽ được rửa nước để loại bỏ acid lactic giúp Pho mát ngọt hơn. Việc ủ với mốc vài giờ sau đó theo truyền thống mới thực sự là bước quan trọng trong định hình tính chất của Pho mát. Những thùng váng sữa được nấu bằng gỗ thông rực cháy, sau khi qua xử lý sẽ được đổ vào một hũ chứa bằng đồng thật to, được tạo đông rồi tách thành những miếng mềm.
Để mùi vị thêm đậm đà, Pho mát sẽ được trộn với một loại men và ủ khô trong hai ngày để lên men. Nhằm ngăn chặn sự mất nước và để lưu trữ Pho mát được lâu, họ phủ lên chúng một lớp sáp mỏng màu vàng (màu đặc trưng của loại Gouda), đỏ hoặc đường caramen… để Pho mát không bị khô cứng vì mất nước và có thể cất giữ được rất lâu. Pho mát sau khi hoàn thành sẽ phải dùng một chiếc búa nhỏ để kiểm tra độ đàn hồi và rỗng bên trong.
Tùy theo từng loại, Pho mát có thể lưu trữ từ vài tuần, 6 tháng và lâu nhất là đến 7 năm. Đặc biệt, thời gian cất giữ càng lâu thì Pho mát càng cứng, càng mặn và có thêm nhiều phụ gia enzyme khiến hương vị có phần thơm ngon hơn.
Nhãn hiệu Pho mát phổ biển và nổi tiếng nhất của Hà Lan là “Gouda”. Đây cũng là Pho mát lâu đời nhất trên thế giới vẫn còn được sản xuất cho đến ngày nay. Căn cứ vào thời gian để làm ra Pho mát của Gouda được chia ra làm 6 loại: Jonge Kass (4 tuần); Jong belegen (8-10 tuần); Belegen (16-18 tuần); Extra belegen (7-8 tháng); Kass Oude (10-12 tháng); Overjarige Kass (18 tháng trở lên). Trong đó Jonge Kass rất mềm và nhẹ, Jonge belegen hoặc Belegen có vị ngọt ngào, đủ mềm để không tan chảy trên bánh mì tạo nên hương vị hoàn hảo. Còn Extra belegen và Kass oude lại rất phù hợp với vị ngọt của caramel.
Loại Pho mát nổi tiếng thứ hai tại Hà Lan là “Edam”, nó chiếm gần 1/3 sản lượng Pho mát của cả nước. Edam được biết đến với lớp phủ parafin màu đỏ bên ngoài nhờ chất bảo quản tuyệt vời khiến đây trở thành loại Pho mát phổ biến nhất thế giới từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 18. Tương tự Gouda nó là loại Pho mát nửa cứng và có hàm lượng chất béo thấp đáng kể so với những loại truyền thống khác.
“Maasdam” là loại Pho mát nổi tiếng tiếp theo mà du khách không thể bỏ lỡ khi du lịch Hà Lan. Được sản xuất từ năm 1984 đây là loại Pho mát có những lỗ lớn được tạo ra do sự giải phóng của những vi sinh vật có lợi. Hương vị của Pho mát này ngọt dịu rất hấp dẫn.
Người Hà Lan làm Pho mát theo cả cách cổ truyền lẫn hiện đại. Pho mát được làm từ sữa bò nguyên chất. 10 lít sữa làm được 1 kg Pho mát: để đông, ép khuôn, rồi cho vào kho để nó chuyển hóa thành các màu, mùi vị ngon. Mọi nhà đều làm Pho mát bằng những cái khuôn rất to, còn gọi là mũ Pho mát vì thời trung đại, nông dân miền Bắc Hà Lan từng dùng chúng làm mũ đội trong chiến tranh. Tại nhà máy, cách làm Pho mát khác hẳn, tự động hóa. Mỗi ngày làm được 5.000 khoanh Pho mát nặng từ 2-15 kg.
Vì vẻ đẹp và sự tinh tế của Pho mát, nhiều người thường thưởng thức pho mát như một thú chơi tao nhã. Trước khi ăn độ vài tiếng, người ta lấy Pho mát ra khỏi tủ lạnh cho tỏa mùi thơm và nhâm nhi với rượu. Pho mát hương hoa quả sẽ ngon nhất khi dùng cùng rượu đỏ; Pho mát nhiều mỡ với rượu mềm; Pho mát từ sữa dê với rượu đắng đỏ; Pho mát xanh với rượu đắng trắng và Pho mát màu sữa với rượu trắng hoa quả…
Hãy cùng Airtour đặt chân đến thăm Hà Lan trong hành trình du lịch Châu Âu để thưởng thức hương vị tuyệt vời của những lát Pho mát thơm ngon, béo ngọt này. Và hơn thế nữa du khách còn có thể mang chúng mang về làm quà cho bạn bè, gia đình của mình.
